برای رسیدن به پاسخ این سوال، بهتر است ابتدا به ویژگیهای یک مشاور خوب اشاره کنیم. زندگی همه ما، پر از چالشهای کوچک و بزرگ است که باید با آنها مقابله کرد. از دست دادن عزیزان، شکستهای شغلی و تحصیلی، طلاق یا بیماریهای سخت میتوانند ما را دچار سردرگمی کنند، زندگی روانی ما را تحت تاثیر قرار دهند و اصطلاحاً تعادل روانی ما را برهم بزنند.
عناوین مشاور سلامت روان و روان درمانگر نیز اصطلاحاتی هستند که با توجه به نوع کار با مراجعین استفاده میشوند. بسیاری از متخصصان سلامت روان، خود را روانشناس میدانند، البته کار آنها متفاوت از روان درمانگران نیست. روانشناسان در هر محلی که کار کنند، دغدغه و هدف اصلیشان این است که نقش موثری در توصیف، توضیح، پیشبینی و تاثیرگذاری بر رفتار انسان داشته باشند.
به عنوان مثال یک روانشناس بالینی و یک مشاور حرفهای دارای مجوز، ممکن است هر دو در زمینههای مختلف انواع مشکلات مربوط به سلامت روان کار کنند. با اینکه تمرکز بسیاری از متخصصان این رشته روی تحقیقات اولیه است، در اغلب موارد این حوزه بسیار کاربردی است. روان شناس مهندسی برای حل مشکلات واقعی و ارائه روشهایی تلاش میکند که در زندگی روزمره کاربرد عملی داشته باشد. روانشناس بالینی افرادی را که دچار پریشانی روانی و بیماری روحی هستند تحت معاینه، تشخیص و درمان قرار میدهد. استفاده از رواندرمانی و ارائهی برنامهی درمان نیز از جمله وظایف روانشناس بالینی است. همه درمانگران ملزم به گذراندن دوره کارشناسی در رشته روانشناسی هستند.
چه کسانی نیاز به روانشناس دارند؟
زندگی بسیاری از ما همواره با چالشهایی همراه است و مسائلی برای همه ما پیش میآید که حل آنها در برخی مواقع برایمان غیرممکن است. روانشناسان شناختی به بررسی چگونگی تفکر انسانها میپردازند و موضوعاتی همچون تصمیمگیری و حل مسئله را مورد توجه قرار میدهند. این گروه از روانشناسان به چگونگی پردازش، یادگیری، ذخیره، بازشناسی و استفاده اطلاعات در مغز علاقهمندند. روانشناسان شناختی در مکانهای گوناگونی مانند دانشگاه، مراکز پژوهشی، مراکز توانبخشی، بیمارستانها، ادارههای دولتی و مطبهای خصوصی فعالیت دارند. متخصصین این حوزه غالباً وظایف و مسئولیتهای مختلفی مانند انجام پژوهش و کار با بیماران را انجام میدهند. پیدایش روانشناسی به عنوان یک حوزه مطالعاتی جدا و مستقل را مدیون ویلهلم وونت هستیم که نخستین آزمایشگاه روانشناسی تجربی را به سال 1879 در لایپزیگ آلمان تاسیس کرد.
باولبی در نظریهی دلبستگی خود امیدوار بود که بتواند چگونگی ارتباط والدین و فرزندان را مورد مطالعه قرار دهد. به اعتقاد او چنین پژوهشی میتوانست نقطه آغازی برای درک بهتر آنچه که در اتاق مشاوره روانشناختی میان بیمار و درمانگر میگذرد، باشد. در مدافون، بیش از 100 روانشناس در 6 تخصص مختلف آماده ارائه مشاوره تلفنی و متنی هستند. اغلب مسائل بین زن و شوهر، مسائل خانوادهها با فرزندانشان، از جمله زمانیکه آنها در سن نوجوانی قرار دارند، به سادگی با مشاوره با یک روانشناس خبره قابل حل است. بعضی از افراد فعال به عنوان روانشناس اجتماعی بخش زیادی از فعالیت خود را صرف تحقیقات اولیه میکنند که هدف از آن بالا بردن آگاهی نسبت به رفتار اجتماعی است.
- این گروه از متخصصین وظایفی مانند ارزیابی کودکان دچار ناتوانی یا تاخیر رشدی، بررسی مشکلات مربوط به بالا رفتن سن و مطالعه چگونگی اکتساب مهارتهای زبانی را انجام میدهند.
- تلاش او این است که سلامت بیمار به بهترین حالت ممکن برسد و سلامت جسمی و روحی او تامین شود.
- به طور کلی متخصص روانشناس خوب باید بتواند از ابتدا تا آخر مشاوره، شرایطی فراهم کند تا اعتماد، آرامش و اشتیاق فرد برای صحبت کردن مهیا شود و حین مشاوره از چیزی نترسد و نگران نباشد و با خیال راحت با مشاور صحبت کند.
- امروزه ممکنه نوبت گیری از پزشکان و روانشناسان کمی مشکل شده باشد، شما میتوانید با دکتریاب به صورت 24ساعته از روانشناسهای مجرب نوبت بگیرید.
- زمانی که شما احساس امید یا راحتی پیدا می کنید، می تواند نشانه خوبی باشد که نشان می دهد شما در حال بررسی افکار و رفتارتان هستید.
کورا دوستی داشت که میتوانست روی او حساب کند، خواهری که خاطرات کودکی مشترکی با او داشت. منظور این نیست که چنین افرادی از قبل در زندگی او وجود نداشتند؛ او نمیتوانست آنها را ببیند یا شاید به افرادی که در زندگیش بودند، اعتماد نمیکرد. اما اعتماد فزاینده او، ابتدا به درمانگر، سپس به حسننیت جهان و توانایی خود برای یافتن مسیرش در آن به او اجازه داد که دیگران را «بیشتر به عنوان فرصتهایی برای برقراری ارتباطات اجتماعی خود ببیند تا تهدید». افراد حرفهای که دکترای خود را گرفتهاند و به مجله خبری پزشکی دارای مجوز تبدیل شدهاند می توانند در طیف گستردهای از شغلها از جمله مشاوره و معالجه خصوصی با مراجعانشان کار کنند. اصطلاح “درمانگر” غالباً بطور كلی در مورد تعدادی از متخصصان مراقبتهای بهداشتی كه خدمات روان درمانی را به مراجعان ارائه می دهند، مورد استفاده قرار میگیرد.
روانشناس نظامی
او از حرفهای مراجع دچار ترس و تعجب نمیشود، حتی اگر آن حرف اعتراف به قتل یک نفر باشد. باولبی مدعی بود که میل به آسایش و امنیت یکی از نیازهای ذاتی انسان است. ما به گونهای تکامل یافتهایم که به مراقبانی «مسنتر و آگاهتر» از خود نیازمند و دلبسته باشیم تا در طول دورانی که نمیتوانیم از خود محافظت کنیم، یعنی دوران کودکی، آنها از ما در مقابل خطرات حفاظت کنند.
دکتر فرامرز کشکولی
این دسته از روانشناسان به افرادی که در بازار مشغول هستند کمک میکنند که بدانند چه چیزی باعث میشود مصرفکننده، محصولات و خدماتشان را خریداری کند. آنها روی نحوهی واکنش خریداران به تبلیغات تحقیق میکنند، به ارزیابی روشهای تصمیمگیری میپردازند و نقش احساسات را هنگام خرید بررسی میکنند. روانشناس شناختی در محیطهای مختلف مانند دانشگاه، مرکز تحقیقات، موسسات بازپروری، بیمارستان، نمایندگیهای دولتی و مطب خصوصی فعالیت میکند. متخصصان این رشته اغلب وظایفی نظیر رهبری تحقیق و کار با بیمار را برعهده دارند. روانشناس شناختی تفکر فرد، اعم از نحوهی تصمیمگیری و حل مشکل، را ارزیابی میکند. این دسته از روانشناسان به چگونگی پردازش، یادگیری، ذخیرهسازی، تشخیص و بهرهگیری از اطلاعات توسط مغز میپردازند.
یا از فروشگاهی دزدی کرده است و اموال نامشروع را در محل خاصی پنهان کرده است. شنونده فعال بودن بدین معنی است که مشاور یا روانشناس علاوه بر شنیدن، باید بازخورد مناسبی نیز به مراجع خود بدهد و او را به حرف زدن ترغیب کند. مشاور باید در طول جلسه به چشمهای مراجع نگاه کند، تمام عوامل حواسپرتی از جمله تلفن همراه را از خود دور کند، و بازخوردهای درستی به مراجع بدهد.